زادروز فردوسى

زادروزحماسه سراى بزرگ فارسى گرامى باد.

زاد روز فردوسی روزی که هیچ شمعی فوت نمی شود!

امروز را زادروز حکیم توس ؛ فردوسی بزرگ دانسته اند. اول بهمن ماه روزی بود که فرزندی از ایران زمین در دیار خراسان و در روستای پاژ قدم به عرصه گیتی نهاد تا کاری کند کارستان ؛ داستان او از زمانی آغاز شد که پاژ لبخند زد و ایران شکفت.او افق نگاهش را به دوردست کشاند و شکوفایی فرهنگ و زبان پارسی را نشانه گرفت.

آن روز که اول بهمن سیصد و نوزده و درست در آغازین روزهای زمستان بود ؛ بهار را نوید داد و روزها و سالهایی که ایران بدان افتخار خواهد کرد.

آن روز درخت تنومند زبان پارسی به شکوفه نشست ؛ برگ و بار داد و در روزگاری که ” شاهنامه ” پدید آمد ؛ زبان پارسی و فرهنگ ایران اسلامی به قامت ایستاد. در روزگاری که می رفت تاریخ ایران موزه نشین شود ؛ دفتر تاریخ ایران و ایرانی را گشود تا نشانی از ” بودن ” و ” ماندن ” ما را گواه باشد.در روزگاری که ” من ” ها حکمرانی می کرد او از ” یزدان ” گفت و ” خداوند ” و سراسر شاهنامه اش نشانی از حس توحیدجویی و یکتاطلبی او دارد.او از اخلاق گفت که گوهر و بن مایه فرهنگ اسلامی است و اساس بعثت پیامبر اکرم (ص) بر آن است ؛ درس های اخلاقی شاهنامه چنان است که خود می تواند یک کتاب اخلاقی خوانده شود و در واقع فردوسی از این منظر نخستین آموزگار اخلاق در شعر فارسی است که کامل و منسجم نکات ظریف اخلاقی را در قالب داستان های شاهنامه بیان کرده است.

روز تولد فردوسی ؛ سوت و کور می گذرد !

هر ساله در کشورهای مختلف ؛ همزمان با سالروز تولد شخصیت های ادبی ؛ برنامه های ویژه ای برگزار می شود. مثلا در یکصد و پنجاهمین سال تولد ” آنتوان چخوف ” ؛ داستان نویس و نمایش نویس روسی ؛ رئیس جمهور این کشور با سفر به زادگاه چخوف ؛ بر مزار این نویسنده حضور یافت. نمایشی از ” باغ آلبالو ” و چند نمایش نامه دیگر او روی صحنه رفت. علاوه بر جشن های متعدد در روسیه در برخی کشورهای اروپایی نیز جشن های سالروز تولد چخوف برگزار شد.در دویستمین سالگرد تولد ” چارلز دیکنز ” انگلیسی ؛ ده ها فیلم سینمائی که از روی آثاراو ساخته شده است در اروپا به نمایش درآمد.

در سالگرد تولد ” فوئنتس ” در مکزیک که با حضور رئیس جمهور این کشور در کاخی تاریخی برگزار شد؛ همایش ؛ چاپ کتاب و برگزاری نمایشگاه از جمله برنامه های این روز بود.

این اتفاقات بطور معمول در اکثر کشورها خصوصأ کشورهای غربی در سالروز تولد مشاهیرشان برگزار می شود که معمولأ همراه با برنامه هایی برای عموم هم هست.

بطور مثال تسهیلات رایگان یا نیم بها برای خدمات عمومی مثل سینما ؛ تئاتر ؛ حمل و نقل عمومی و امثال آن و نیز برگزاری مراسم جشن در سطح شهرها ؛ از جمله برنامه هایی است که برای چنین روزهایی تدارک می بینند تا نام و آوازه نویسنده و شاعر خود را بلندتر از آنچه هست به گوش فرزندان خود و دیگر جوامع برسانند.

این چند نمونه را فقط به این خاطر بیان کردم تا مقایسه کنیم با ” زادروز فردوسی ” در ایران و به ویژه شهر ” فردوسی حکیم ” یعنی مشهد !

” تئودور مانسن ” در سال 1902 کتابی راجع به جنگهای آلمان و ایتالیا نوشت و جایزه نوبل را از آن خود کرد.

وقتی از او پرسیدند ؛ چگونه به جایزه نوبل دست پیدا کردی ؛ گفت : این جایزه متعلق به من نیست ؛ بلکه متعلق به ” حکیم ابوالقاسم فردوسی ایرانی ” است که من کتاب او را خواندم و براساس نوشته های او کتابی نوشتم که موفق به کسب جایزه نوبل شد.

شاهنامه متعلق به همه اقوام ایرانی از کرد تا آذری و لر و بلوچ و خراسان و گیلکی است و همه در این کتاب اقوام آریایی ایران نامیده شده اند.

یونسکو شاهنامه فردوسی را یکی از 3 اثر برجسته جهان معرفی نمود .

به راستی هیچ ملتی به جز ایرانیان این موهبت بزرگ را نداشته اند که این کتاب جهانی ” انسان ساز ”

فرهنگ پرور که کل تاریخ و فرهنگ نیاکانشان را گردآوری کرده باشد را داشته باشند.

نباشد همی نیک و بد پایدار
همان به که نیکی بود یادگار
دراز است دست فلک بر بدی
همه نیکویی کن اگر بخردی
چو نیکی کنی، نیکی آید برت
بدی را بدی باشد اندرخورت
چو نیکی نمایدت کیهان‌خدای
تو با هر کسی نیز، نیکی نمای
مکن بد، که بینی به فرجام بد
ز بد گردد اندر جهان، نام بد
به نیکی بباید تن آراستن
که نیکی نشاید ز کس خواستن
وگر بد کنی، جز بدی ندروی
شبی در جهان شادمان نغنوی
نمانیم کین بوم ویران کنند
همی غارت از شهر ایران کنند
نخوانند بر ما کسی آفرین
چو ویران بود بوم ایران زمین
دریغ است ایران که ویران شود
کنام پلنگان و شیران شود